Ποια ήταν η Πανδουρίς η Πανδούρα
Το μουσικό αυτό όργανο, το οποίο θα μας
απασχολήσει είναι η π α ν δ ο ύ ρ α ,
δηλαδή το μοναδικό μουσικό όργανο των αρχαίων Ελλήνων με
χέρι (μάνικο), κατασκευασμένο σταθερά στο υπόλοιπο σώμα
του σκάφους, εις το οποίο υπήρχαν 3 εντέρινες χορδές. Ο
Αθήναιος μας παρέχει την είδηση του Πυθαγόρα, ότι
« η πανδούρα
κατασκευάζονταν από τους τρωγλοδύτες της Ερυθράς
Θάλασσας από λευκή δάφνη που φυτρώνει κοντά στη θάλασσα
»
Το όργανο αυτό εκτός από π α ν
δ ο ύ ρ α ονομαζόταν και
τ ρ ί χ ο ρ δ ο ν ,
η δε παραφθορά του ονόματός του
μέσω των αιώνων ήταν η εξής:
π α ν δ ο ύ ρ α
– θ α μ π ο ύ ρ α – τ α μ π ο ύ ρ α – τ α μ π ο υ ρ ά ς , εξελίχθηκε δε
από τεχνικής πλευράς όπως όλα εκείνα τα ελληνικά μουσικά
όργανα με χέρι ( μάνικο) της ευρύτερης οικογένειας του
λ α ο ύ τ ο υ, όπως αυτό
δομήθηκε από τους βυζαντινούς μουσικούς.
Ο λεξικογράφος Ησύχιος
χρησιμοποιεί τη λέξη π α ν δ ο υ ρ ί
ς για το όργανο και τον όρο
π ά ν δ ο υ ρ ο ς για τον
εκτελεστή π α ν δ ο ύ ρ α
η π α ν δ ο υ ρ ί ς ,
όργανον μουσικό. Π ά ν δ ο υ ρ ο ς
δε ο μουσικός που παίζει αυτό.
Π α ν δ ο ύ ρ α έπαιζαν οι
αρχαίοι έλληνες, θαμπούρα έπαιζε ο Διγενής Ακρίτας,
( κατά το τραγούδι) τ α μ π ο
υ ρ ά έπαιζε ο Ρήγας Φεραίος, ο
Κατσαντώνης και ο Μακρυγιάννης.
Τ ρ ί χ ο ρ δ ο επίσης
αρχαιοελληνική ονομασία της π α ν δ ο
ύ ρ α ς ,
τ ρ ί χ ο ρ δ ο
μ π ο υ ζ ο ύ κ ι
(μπουζούκι: ανεπιτυχής όρος, που επικράτησε του
ελληνικού τ α μ π ο υ ρ ά
– π α ν δ ο ύ ρ α ς
κατά την τουρκοκρατία).
Π α ν δ ο υ ρ ί ζ ω
΄ παίζω την π α ν δ ο ύ ρ α .
Π α ν δ ο υ ρ ι σ τ ή ς ΄ ο
εκτελεστής της π α ν δ ο ύ ρ α ς .
Στίχοι από το έπος του Διγενή και
τα ακριτικά τραγούδια:
Τι κρούεις την θαμπούραν σου εν τη
παρούση ώρα ;
Και επήρεν το ταμπούριν του και
αποκατέστησέν το.
Τζ΄αί κόψε κούρμην της ελιάς τζ΄αί
κάμε μνιάν ταμπούραν.
Τζ΄αί ο ταμπουράς του κόσμου τές
γλυκαές.
|